Cmentarz na Księżu Małym (Friedhof der Gemeinde Klein Tschansch)
LOKALIZACJA
Nekropolia położona w pobliżu Oppelner Strasse (ulica Opolska), połączona z nią od południa wąską drogą, od północy ograniczona dzisiejszą ulicą Wadowicką (brak niemieckiego odpowiednika), a od wschodu, przez niezabudowaną działkę, z Plesser Strasse (ulica Pszczyńska).
HISTORIA NEKROPOLII
6 czerwca 1834 roku proboszcz parafii św. Maurycego – ksiądz Wilhelm Lichthorn poświęcił nekropolię położoną na Księżu Małym (Klein Tschansch). Stanowiła ona miejsce pochówków dla ludności okolicznych wsi: Księża Małego (Klein Tschansch), Księża Wielkiego (Gross Tschansch), Siedlca (Zeidlitz) i Bierdzan (Pirscham).
Po wykupieniu w 1901 roku gruntów będących własnością Ernsta Baumgarta powiększono obszar cmentarny w kierunku dzisiejszej ulicy Wadowickiej. Następne zmiany terytorialne na obszarze nekropolii nastąpiły w 1933 roku, kiedy parafia odkupiła od miasta działkę o powierzchni około 0,50 hektara. W 1933 roku wzniesiono także dom przedpogrzebowy: murowany budynek na planie prostokąta, przykryty jednospadowym dachem. Usytuowano go w części zachodniej cmentarza, nieopodal wejścia. Przed budynkiem zorganizowano niewielki plac dochodzący do alei głównej. Układ komunikacyjny nekropolii był związany z biegiem alei głównej, stanowiącej przedłużenie drogi łączącej Oppelner Strasse (ulica Opolska) z terenem cmentarnym. Od głównej alei odchodziły prostopadłe ścieżki, dzielące teren na prostokątne kwatery. Nekropolia nadal pełni funkcje sepulkralne jako cmentarz parafii Najświętszej Marii Panny Wspomożycielki Wiernych.
Tekst: dr Marek Burak
Opracowanie: Kamilla Jasińska