Cmentarz św. Jakuba i św. Krzysztofa (Friedhof St. Jakob und St. Christophorus)
LOKALIZACJA
Nekropolia położona w południowej części Psiego Pola (Hundsfeld), od południa ograniczona biegiem Gartenstrasse (ulica Zielna), od wschodu polną ścieżką, a od północy – przez zabudowaną działkę – granicząca z Görlitzer Strasse (ulica Gorlicka).
HISTORIA NEKROPOLII
Nekropolia powstała najprawdopodobniej na początku lat 80. XIX wieku. Około 1887 roku powstał dom przedpogrzebowy, który usytuowano w zachodniej części cmentarza. Był to zbudowany na planie kwadratu (7,8 x 7,8 metra), niewielki neogotycki ceglany obiekt przykryty dwuspadowym dachem, który od frontu zwieńczono krzyżem łacińskim. Autorem projektu (i pewnie jego realizatorem) był najprawdopodobniej mistrz budowlany z Kowal (Cawallen) – C. Benke.
Nekropolia zajmująca teren w kształcie czworokąta była od północy połączona wąską ścieżką z Görlitzer Strasse (ulica Gorlicka). Układ komunikacyjny wyznaczały dwie aleje krzyżujące się pod kątem prostym w centrum cmentarza. Jedna z nich, biegnąca ze wschodu na zachód, dochodziła po stronie zachodniej do domu przedpogrzebowego. Druga aleja prowadziła w głąb nekropolii od wejścia głównego, znajdującego się w północnej części cmentarza. Obie drogi cmentarne obsadzono kasztanowcami i lipami. Zamknięty czworobok tworzyły obsadzone zielenią wysoką ścieżki wytyczone wzdłuż granic nekropolii. W 1931 roku ogrodzono metalową siatką część wschodnią i południowo wschodnią cmentarza. Na wschodnim odcinku płotu zaplanowano bramę wjazdową wraz z furtą. Pozostały obszar nekropolii otaczał wzniesiony w XIX wieku ceglany mur.
Cmentarz św. Jakuba i św. Krzysztofa nadal pełni funkcje sepulkralne jako cmentarz parafii św. Jakuba i św. Krzysztofa na Psim Polu.
Tekst: dr Marek Burak
Opracowanie: Kamilla Jasińska