Cmentarz św. Macieja (Friedhof zu St. Matthias)
LOKALIZACJA
Nekropolia znajdowała się na terenie ograniczonym od północy Kohlenstrasse (ulica Stanisława Dubois) i od południa Salzstrasse (ulica Wojciecha Cybulskiego).
HISTORIA NEKROPOLII
Zamknięcie → cmentarza św. Agnieszki dało początek staraniom zakonu jezuitów (obsługujących na przejętym w końcu XVII wieku polu grzebalnym wiernych parafii św. Macieja Apostoła) o utworzenie nowej nekropolii. Korespondencja z wrocławskim magistratem w tej sprawie nasiliła się szczególnie od 1801 roku, kiedy rozpoczęto negocjacje z właścicielem terenów przy późniejszej Salzstrasse (ulica Wojciecha Cybulskiego). Rozmowy w sprawie zakupu terenu zakończyły się niepowodzeniem w związku z negatywną opinią rady miejskiej Wrocławia. Parcelę o powierzchni około 0,50 hektara rajcy uznali za zbyt małą, jak na jej przyszłe przeznaczenie. Istniejąca już dość zwarta zabudowa mieszkalna w tej okolicy nie rokowała również nadziei na ewentualne powiększenie areału zorganizowanej w tym miejscu nekropolii. Radykalną zmianę decyzji rady miejskiej przyniosła kampania napoleońska na Śląsku, a zwłaszcza oblężenie Wrocławia (1806/1807). W czasie bombardowania miasta uległy bowiem częściowemu zniszczeniu cmentarze usytuowane na Przedmieściu Mikołajskim. Brakowało zatem miejsca na nowe pochówki. Biorąc pod uwagę nowe okoliczności, w lutym 1808 roku rada miejska zezwoliła jezuitom na przekształcenie proponowanej wcześniej parceli w nekropolię. Obszar o powierzchni około 0,46 hektara zakupiono niedługo potem.
Po sekularyzacji zakonu jezuitów w 1810 roku zarząd nad cmentarzem sprawowała parafia św. Macieja Apostoła, a po 1819 roku przejął go wrocławski magistrat. W latach 20. XIX wieku nekropolię powiększono. W grudniu 1827 roku poświęcono niewielką, zbudowaną na rzucie krzyża łacińskiego, klasycystyczną kaplicę cmentarną pw. Świętego Grobu, którą wzniesiono w centralnej części nekropolii. Cmentarz pełnił funkcje sepulkralne do 1867 roku. Od 1912 roku na terenie pocmentarnym realizowano zabudowę mieszkalną.
Tekst: dr Marek Burak
Opracowanie: Kamilla Jasińska