Cmentarz w Gajowicach

Cmentarz w Gajowicach, a więc Gabitzer Friedhof, założono na mocy decyzji z 1815 roku. Znajdowały się tu grobowce wielu znamienitych wrocławskich rodów. Nekropolia została przeznaczona do likwidacji w 1958 roku.

LOKALIZACJA

Nekropolia położona między Hardenbergstrasse (ulica Bernarda Pretficza), Gabitzstrasse (ulica Gajowicka), Morgensternstrasse (ulica Wróbla) i Menzelstrasse (ulica Sztabowa).

HISTORIA NEKROPOLII

W 1815 roku zapadła decyzja o utworzeniu pola grzebalnego dla – objętej jurysdykcją para­fii św. Marii Magdaleny – ludności wyznania luterańskiego zamieszkującej okolice pod­wrocławskiego osiedla Gajowice (Gabitz). W tym samym roku powstał otoczony murem cmentarz w kształcie trapezu. Nekropolia została poświęcona 7 maja 1815 roku przez Jo­hanna Hermesa, pastora z kościoła pw. św. Marii Magdaleny. W drugiej połowie XIX wieku na terenie cmentarza zbudowano neogotycką kaplicę cmentarną.

Z opisu zamieszczonego w 1905 roku w „Breslauer Zeitung” wynika, że około dwuhektarowa gajowicka nekropolia była wypełniona grobami ozdobionymi ciekawymi kompozycjami roślinnymi. Przy murze wschodnim znajdowały się kubaturowe grobowce ro­dzinne. Do ważniejszych zaliczono grobowce rodzin: Schleierfercher, Timmler i Friebe (ro­dziny wrocławskich piwowarów) oraz baronów von Beaufort.

W 1937 roku został przygotowany przez Urząd Planowania Miasta (Stadtpla­nungsamt) projekt zmiany przeznaczenia terenu cmentarnego. Zaplanowano tutaj park dla mieszkańców zurbanizowanej już okolicy. Na projekcie uwidoczniono historyczny układ ko­munikacyjny cmentarza, oparty na przebiegu przecinających się pod kątem prostym ścieżek, zagęszczonych w części centralnej założenia. Alejki biegnące wzdłuż granic terenu nekropo­lii obsadzono drzewami. Projektu nie zrealizowano, a teren cmentarny został przeznaczony do likwidacji w 1958 roku.


Tekst: dr Marek Burak
Opracowanie: Kamilla Jasińska