LOKALIZACJA I HISTORIA NEKROPOLII
Wypełnienie pochówkami obszaru cmentarza przy kościele pw. św. Maurycego w końcu drugiej dekady XIX wieku sprawiło, że parafia podjęła zabiegi o pozyskanie nowych terenów grzebalnych. Starano się je sytuować w miarę możliwości we wsiach objętych jurysdykcją duszpasterstwa. Działania organizacyjne w wymienionym zakresie prowadziły również same gminy wiejskie.
Już w 1821 roku z inicjatywy administratorów parafii św. Maurycego uruchomiono cmentarz dla mieszkańców Brochowa i okolic, którego funkcję – być może – kontynuuje nadal czynna, niewielka nekropolia położona na terenie Bieńkowic na wschód od skrzyżowania dzisiejszej ulicy Ziemniaczanej i ulicy Bukszpanowej. Na terenie cmentarza – administrowanego dziś przez parafię św. Jerzego Męczennika i Podwyższenia Krzyża Świętego w Brochowie – znajduje się neogotycka kaplica oraz kamień nagrobny z lat 20. XX wieku, przypominające jej wcześniejszą metrykę.
W latach 30. XIX wieku powstała nekropolia na Tarnogaju → cmentarz gminy Tarnogaj, położona przy późniejszej Bernhardinstrasse (ulica Biskupa Bogedaina). W 1834 roku ksiądz Wilhelm Lichthorn, proboszcz parafii św. Maurycego, poświęcił cmentarz gminny dla społeczności Księża Małego, Księża Wielkiego, Siedlca i Bierdzan → cmentarz na Księżu Małym. W sierpniu 1835 roku odbyła się uroczystość otwarcia (do dziś funkcjonującego) cmentarza w Radwanicach, a w październiku 1938 roku – na Mokrym Dworze (został zlikwidowany w 1997 roku).
W maju 1840 roku ksiądz kanonik Herber poświęcił cmentarz w Opatowicach (Gemeindefriedhof in Ottwitz). Po 1915 roku opiekę nad tą nekropolią, położoną wśród łąk na południe od dzisiejszej ulicy Opatowickiej, przejęła parafia na Księżu Małym. Cmentarz był czynny do 1952 roku, po czym w 1962 roku został zamknięty. Trestno i Blizanowice, znajdujące się od 1848 roku w zakresie jurysdykcji parafii św. Maurycego, miały cmentarz przy kościele w Trestnie, wzniesionym w 1539 roku przez rodzinę von Claussnitzów. Nekropolia funkcjonowała tutaj do lat 70. XIX wieku – do momentu, gdy poświęcono nowy cmentarz po północnej stronie drogi łączącej Blizanowice z Trestnem. W końcu XIX wieku wzniesiono na jego terenie neogotycką kaplicę, której fragmenty, podobnie jak kilkanaście pomników nagrobnych zachowało się do dzisiaj. Nekropolia funkcjonowała prawdopodobnie do 1945 roku, znajdując się od 1915 roku pod jurysdykcją parafii Matki Boskiej Wspomożenia Wiernych z Księża Małego.
Tekst: dr Marek Burak
Opracowanie: Kamilla Jasińska
Na podstawie:
M. Burak, Cmentarze parafii św. Maurycego we Wrocławiu, [w:] Dzieje parafii św. Maurycego na Przedmieściu Oławskim we Wrocławiu, Wrocław 2007, s. 53–76.