Cmentarze parafii Jedenastu Tysięcy Dziewic

W 1400 roku na terenie położonych w zachodnim fragmencie Ołbina włości należących do Petera i Kathariny Steube powstało leprozorium dla kobiet. Wzniesiono przy nim kaplicę, noszącą wezwanie św. Urszuli i Jedenastu Tysięcy Dziewic, św. Bartłomieja, św. Grzegorza papieża i św. Małgorzaty. W jej pobliżu zorganizowano cmentarz. W 1404 r. patronat nad szpitalem objęła wrocławska rada miejska. W końcu XV wieku szpitalna kaplica pw. Jedenastu Tysięcy Dziewic, gdzie sprawowano dotąd posługę dla pensjonariuszy szpitala, zaczęła nieformalnie – bez biskupiej sankcji – funkcjonować jako kościół parafialny dla zachodniej części Ołbina (tzw. Ołbina Miejskiego). W 1527 roku pod patronatem wrocławskiej (luterańskiej już) rady miejskiej zainaugurowała tutaj działalność parafia ewangelicka.

W 1529 roku kościół  pw. Jedenastu Tysięcy Dziewic uległ rozbiórce, dzieląc los pobliskiego opactwa św. Wincentego (→ parafia św. Michała Archanioła). W 1546 roku staraniem pastora Simona Grufta wybudowano w miejscu starszej, nową ewangelicką świątynię o konstrukcji szkieletowej. W tym czasie parafia obsługiwała ewangelickich mieszkańców Ołbina, Różanki i Osobowic. W 1725 roku stary kościół zastąpiono nową, większą budowlą o podobnej konstrukcji z wysoką na 61 metrów wieżą. Kościół spłonął w 1806 roku w czasie oblężenia Wrocławia przez wojska napoleońskie.

Od 1807 roku celom kultowym służyła drewniana szopa, na miejscu której w latach 1820–1823 wybudowano nowy, o ciekawej architekturze, budynek kościelny (projekt Carla Ferdinanda Langhansa). Na fasadę do dziś istniejącej świątyni przeniesiono w tym czasie rzeźbiarskie elementy z rozebranej w 1817 roku bramy Mikołajskiej. Nowy kościół został poświęcony 19 listopada 1823 roku przez pastora doktora Tscheggeya. W latach 20. XIX wieku do duszpasterstwa Jedenastu Tysięcy Dziewic należało około 6 tysięcy wiernych. W 1888 roku określono zasady jego działania nowym regulaminem kościelnym. Ewangelicka parafia przy kościele pw. Jedenastu Tysięcy Dziewic funkcjonowała do około 1945 roku.


Z parafią św. Barbary związane są następujące nekropolie:


Tekst: dr Marek Burak
Opracowanie: Kamilla Jasińska