We Wrocławiu funkcjonuje obecnie ponad 40 cmentarzy, w tym 6 komunalnych. Pozostałe to cmentarze parafialne pod zarządem parafii rzymskokatolickich. Oprócz tego istnieją dwa duże cmentarze żydowskie, z których jeden – ten przy ulicy Ślężnej – jest oddziałem Muzeum Miejskiego Wrocławia i funkcjonuje jako Muzeum Sztuki Cmentarnej. We Wrocławiu istnieją także cztery cmentarze wojenne. Większość z istniejących obecnie nekropolii ma przedwojenną metrykę.
NEKROPOLIE ZAŁOŻONE PRZED 1945 ROKIEM
Funkcje cmentarne pełnią obecnie (stan na lipiec 2023 roku) niektóre katolickie nekropolie, działające także przed 1945 rokiem. Są to:
- cmentarz parafii Ducha Świętego przy ulicy Bardzkiej – przed 1945 rokiem nekropolia parafii św. Henryka
- cmentarz parafii św. Jakuba i św. Krzysztofa przy ulicy Gorlickiej na Psim Polu
- cmentarz św. Wawrzyńca przy ulicy Odona Bujwida – nekropolia parafii katedralnej
- cmentarz na Księżu Małym – nekropolia parafii NMP Wspomożycielki Wiernych
- południowy fragment dawnego Nowego Cmentarza św. Maurycego – nekropolia parafii św. Maurycego (w latach 1971–1994 wykonywanie pochówków było zawieszone)
- przykościelny cmentarz parafii św. Michała Archanioła w Muchoborze Wielkim
- przykościelny cmentarz parafii św. Wawrzyńca w Żernikach
- przykościelny cmentarz parafii św. Jadwigi w Leśnicy.
Na terenie współczesnego Wrocławia nie ma ewangelickich cmentarzy wyznaniowych. W latach 60. i 70. XX wieku większość związanych z tą konfesją pocmentarnych terenów zniwelowano i zagospodarowano w inny sposób. Nieliczne stały się polami cmentarnymi katolickich parafii, a na terenie jednego zorganizowano komunalną nekropolię. Do nadal istniejących, w większości użytkowanych, dawnych ewangelickich nekropolii należą obecnie:
- katolicki cmentarz parafii Świętej Rodziny na Sępolnie – wcześniej nekropolia luterańskiej parafii imienia Lutra
- katolicki cmentarz parafii św. Anny w Praczach Odrzańskich – użytkowany przez miejscową parafię ewangelicką
- katolicki cmentarz parafii św. Jacka w Swojczycach – parafialna nekropolia ewangelickich mieszkańców Swojczyc
- zamknięty cmentarz przy ulicy Krzyckiej administrowany przez katolicką parafię Świętej Trójcy – nekropolia ewangelickiej parafii Zbawiciela, a następnie św. Jana
- katolicki cmentarz parafii św. Jerzego przy ulicy Brochowskiej – wcześniej nekropolia administrowana przez gminę ewangelicką w Brochowie
- cmentarz komunalny w Leśnicy przy ulicy Trzmielowickiej – wcześniej nekropolia ewangelickiej parafii w Leśnicy.
Spośród nekropolii założonych z inicjatywy władz miejskich przed 1945 rokiem obecnie nadal są użytkowane następujące pola cmentarne:
- fragment (część II) cmentarza komunalnego na Grabiszynie
- cmentarz komunalny na Osobowicach
- katolicki cmentarz parafii Macierzyństwa Najświętszej Maryi Panny w Pilczycach – dawniej cmentarz gminny w Pilczycach
- katolicki cmentarz parafii św. Agnieszki w Maślicach – dawniej cmentarz gminny w Maślicach.
Ponadto zachowały się także dwa pola grzebalne wrocławskiej gminy mozaistycznej:
- Stary Cmentarz Żydowski przy ulicy Ślężnej – obecnie Muzeum Sztuki Cmentarnej (oddział Muzeum Miejskiego Wrocławia)
- Cmentarz Żydowski przy ulicy Lotniczej – nadal użytkowany przez wrocławską gminę.
CMENTARZE ZAŁOŻONE PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ
Zobacz tekst Kamilli Jasińskiej pt. Cmentarze w powojennym pejzażu Wrocławia
Więcej na temat poszczególnych cmentarzy dowiesz się, klikając w poniższe linki lub wyszukując konkretny cmentarz w menu u góry strony.
Tekst: dr Marek Burak
Opracowanie: Kamilla Jasińska