Franzosenfriedhof, czyli Cmentarz Francuzów, istniał w latach 1806–1836, a jego powstanie związane było z oblężeniem Wrocławia przez wojska napoleońskie na przełomie 1806 i 1807 roku. Dziś ten pocmentarny teren jest częścią Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Wrocławskiego.
LOKALIZACJA
Cmentarz położony na Przedmieściu Piaskowym (Sandvorstadt). Zajmował teren ograniczony przebiegiem – wytyczonych w późniejszym czasie – Sternstrasse (ulica Henryka Sienkiewicza), Adalbertstrasse (ulica Stefana Wyszyńskiego) i Prälatenweg (ulica Augusta Hlonda).
HISTORIA NEKROPOLII
Cmentarz został założony prawdopodobnie w grudniu 1806 roku, w czasie oblężenia Wrocławia prowadzonego przez wojska napoleońskie od grudnia 1806 do stycznia 1807 roku. Na jego terenie byli chowani żołnierze wojsk sprzymierzonych, którzy zginęli w czasie walk o miasto lub zmarli w latach okupacji Wrocławia, trwającej od stycznia 1807 do listopada 1808 roku. Wiadomo, że większa część wojsk okupacyjnych stacjonowała w rejonie późniejszego Gneisenauplatz (plac Józefa Bema), a zatem niedaleko doraźnie zorganizowanego cmentarza francuskiego garnizonu okupacyjnego.
W 1834 roku kolegium kościelne parafii św. Wojciecha uzyskało zezwolenie na założenie w tym miejscu cmentarza parafialnego. Obszar ten, zapewne nieużytkowany od 1808 roku – nazywany zwyczajowo Franzosenfriedhof (Cmentarz Francuzów) – stanowiła do 1836 roku parcela o powierzchni około 0,18 hektara. W 1836 roku poświęcono zorganizowany na tym terenie Cmentarz św. Wojciecha.
STAN OBECNY
Teren, na którym w latach 1806–1836 istniał Cmentarz Francuzów, a w latach 1836–1871 Cmentarz św. Wojciecha, w 1933 roku został włączony do sąsiadującego z nekropolią od zachodu Ogrodu Botanicznego założonego w 1811 roku. Nieliczne nagrobki istniały na tym terenie jeszcze do końca II wojny światowej. W późniejszych latach przy okazji rozmaitych prac niejednokrotnie odnajdywane były na tym terenie – jak choćby w 2005 roku (zobacz zdjęcia) – resztki nagrobków oraz jamy grobowe. Obecnie teren pocmentarny stanowi część arboretum Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Wrocławskiego.
Tekst: dr Marek Burak, Halina Okólska
Opracowanie: Kamilla Jasińska