Nowy cmentarz św. Bernardyna (Neuer Friedhof St. Bernhardin)
LOKALIZACJA
Cmentarz graniczący od wschodu z linią Kolei Górnośląskiej (Wrocław–Oława), od zachodu z Bernhardinstrasse (ulica Biskupa Bogedaina), a od północy – przez niezabudowaną działkę – z Schönstrasse (ulica Piękna, obecnie wschodni fragment ulicy Armii Krajowej).
HISTORIA NEKROPOLII
Korespondencja rady parafialnej ze Śląskim Konsystorzem Ewangelickim, dotycząca założenia nowego cmentarza, trwała od połowy lat 80. XIX wieku. Jej rezultatem była zgoda na zakup parceli na Tarnogaju (Dürrgoy). Zgodnie z umową, jaką 28 lipca 1891 roku zawarł właściciel gruntu Gottlob Scholz z parafią, na początku 1892 roku nastąpiło przekazanie terenu o powierzchni około 5,60 hektara. Obszar przyszłej nekropolii szybko zagospodarowano i otwarto jeszcze w 1892 roku.
Nowy cmentarz św. Bernardyna, o powierzchni w kształcie trapezu, był podzielony alejkami na kwatery na ogół różnej wielkości. Jedną z nich – usytuowaną w zachodniej części nekropolii – stanowił niewielki → cmentarz gminy Tarnogaj. Wszystkie ścieżki zostały obsadzone zielenią wysoką. W okolicy wejścia głównego, znajdującego się w południowo-zachodniej części cmentarza przy Bernhardinstrasse (ulica Biskupa Bogedaina), usytuowano po 1892 roku trójnawową kaplicę cmentarną z zamkniętym koliście prezbiterium. Sukcesywnie też wznoszono obiekty konieczne do funkcjonowania nekropolii, między innymi kostnicę, szopę na narzędzia ogrodnicze (1911) i kiosk przeznaczony do sprzedaży kwiatów (1932).
Od 1915 roku cmentarz służył również wiernym parafii zorganizowanej przy kościele Pamięci Królowej Luizy (Königin-Luise-Gedachtnis-Kirche), wzniesionym przy Ofener Strasse (ulica Krakowska). W 1937 roku nekropolię powiększono o działkę przyległą do jej części południowej. Cmentarz osiągnął wówczas powierzchnię około 7,60 hektara. W tym samym roku wykonano ogrodzenie całości obszaru zajmowanego przez nekropolię. Cmentarz przeznaczono do likwidacji w 1967 roku.
Tekst: dr Marek Burak
Opracowanie: Kamilla Jasińska