Nowy cmentarz w Brochowie

Neuer Brockauer Friedhof, a więc nowy cmentarz brochowski, założono w 1914 roku, a już w roku 1919 – po wypełnieniu nekropolii – powiększono o prawie 3 hektary. Cmentarz przy ulicy Brochowskiej do dziś spełnia funkcje cmentarne jako nekropolia katolickiej parafii św. Jerzego Męczennika i Podwyższenia Krzyża Świętego w Brochowie.

LOKALIZACJA

Nekropolia położona na terenie Księża Wielkiego (Gross Tschansch), została zlokalizowana przy An der Gucke (ulicy Brochowskiej).

HISTORIA NEKROPOLII

27 czerwca 1914 roku gmina ewangelicka Brochowa poinformowała Śląski Konsystorz Ewangelicki o założeniu, na terenie jej jurysdykcji, cmentarza o charakterze komunalnym (niewyznaniowym). W ślad za tym przesłano projekt jego statutu i regulamin cmentarny. Nazwa nekropolii – Neuer Brockauer Friedhof (nowy cmentarz brochowski) – uwzględniała fakt funkcjonowania w okolicach Brochowa starszego (działającego od 1821 roku) założenia tego typu (→ Cmentarze gminne administrowane przez parafię św. Maurycego). Niewielka początkowo nekropolia, pozostająca pod opieką ewangelickiej parafii w Brochowie, już w 1919 roku została wypełniona. Dzięki staraniom zarządu cmentarza jeszcze w tym samym roku (za zgodą Śląskiego Konsystorza Ewangelickiego z 15 września 1919 roku) powiększono jej teren w kierunku południowym o parcelę o powierzchni prawie 3 hektarów.

Obszar cmentarza przy An der Gucke (ulica Brochowska), w kształcie prostokąta, był podzielony siecią przecinających się pod kątem prostym ścieżek, tworzących prostokątne kwatery. Stanowiące podstawę tego układu komunikacyjnego dwie aleje cmentarne, biegnące równolegle do siebie ze wschodu na zachód, obsadzono zielenią wysoką – aleję północną lipami, a południową kasztanowcami. W południowo-zachodnim narożniku wzniesiono, najprawdopodobniej niedługo po uruchomieniu cmentarza, neogotycką kaplicę. Na terenie nekropolii zachował się głaz narzutowy z rzeźbioną inskrypcją Den / Helden / des / Weltkrieges / 1914–1918, poświęcony tutejszym mieszkańcom poległym w pierwszej wojnie światowej.

Cmentarz przy ulicy Brochowskiej do dziś spełnia funkcje cmentarne jako nekropolia katolickiej parafii św. Jerzego Męczennika i Podwyższenia Krzyża Świętego w Brochowie.


Tekst: dr Marek Burak
Opracowanie: Kamilla Jasińska